Οι τράπεζες στην Ελλάδα προχωρούν στην πώληση ΑΤΜ που βρίσκονται σε απομακρυσμένες περιοχές, μια κίνηση που φέρνει σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που οι κάτοικοι και οι επισκέπτες αυτών των περιοχών θα έχουν πρόσβαση σε μετρητά.
Ο κύριος λόγος πίσω από αυτή την απόφαση είναι το υψηλό κόστος συντήρησης και τροφοδοσίας των συγκεκριμένων μηχανημάτων, το οποίο κρίνεται ασύμφορο για τα τραπεζικά ιδρύματα.
Γιατί οι τράπεζες πωλούν τα ΑΤΜ;
Η διατήρηση ενός ΑΤΜ, ειδικά σε ένα απομακρυσμένο σημείο, συνεπάγεται σημαντικά έξοδα.
Αυτά περιλαμβάνουν:
Κόστος τροφοδοσίας με μετρητά:
Η μεταφορά και η ασφαλής τροφοδοσία των ΑΤΜ με χαρτονομίσματα απαιτεί εξειδικευμένες εταιρείες security και ειδικά οχήματα, ανεβάζοντας το κόστος.
Κόστος συντήρησης: Τα μηχανήματα χρειάζονται τακτική συντήρηση, επιδιόρθωση βλαβών και αναβαθμίσεις λογισμικού.
Κόστος ασφάλειας: Η διασφάλιση της ασφαλείας των ΑΤΜ από κλοπές ή βανδαλισμούς είναι ένα ακόμη σημαντικό έξοδο.
Χαμηλός αριθμός συναλλαγών: Σε απομακρυσμένες περιοχές, ο αριθμός των συναλλαγών είναι συχνά μικρός, καθιστώντας την παρουσία τραπεζικού ΑΤΜ μη οικονομικά βιώσιμη.
Ποιοι αγοράζουν τα ΑΤΜ και τι σημαίνει αυτό για τους καταναλωτές;
Τα ΑΤΜ αυτά αγοράζονται από διεθνείς ομίλους-παρόχους υπηρεσιών ΑΤΜ, οι οποίοι δραστηριοποιούνται και σε άλλες χώρες. Αυτοί οι πάροχοι, σε αντίθεση με τις τράπεζες, έχουν ως βασικό επιχειρηματικό μοντέλο την επιβολή προμηθειών για κάθε ανάληψη μετρητών.
Ενώ οι ελληνικές τράπεζες επέβαλαν συνήθως μια μικρή ή καθόλου προμήθεια για αναλήψεις από ΑΤΜ άλλων τραπεζών εντός Ελλάδας, οι νέοι πάροχοι έχουν τη δυνατότητα να ορίζουν τις δικές τους χρεώσεις.
Ήδη παρατηρούνται περιπτώσεις όπου η προμήθεια για ανάληψη μετρητών μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 4,9 ευρώ, ποσό ιδιαίτερα υψηλό, ειδικά για μικρά ποσά αναλήψεων.
Αυτό έχει άμεσες επιπτώσεις για τους καταναλωτές:
Αυξημένο κόστος πρόσβασης σε μετρητά: Κάτοικοι και επισκέπτες των απομακρυσμένων περιοχών θα πρέπει να πληρώνουν σημαντικά ποσά για να έχουν πρόσβαση στα χρήματά τους.
Πρόβλημα για τους τουρίστες: Οι τουρίστες που επισκέπτονται τις συγκεκριμένες περιοχές, ειδικά σε νησιά ή δυσπρόσιτους προορισμούς, ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι με αυτές τις υψηλές προμήθειες, καθώς δεν θα έχουν άλλες επιλογές.
Ενθάρρυνση των ηλεκτρονικών συναλλαγών: Αν και η μετάβαση στις ηλεκτρονικές συναλλαγές είναι επιθυμητή, η απότομη και κοστοβόρα αυτή αλλαγή ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα σε άτομα που δεν είναι εξοικειωμένα με αυτές ή σε περιοχές όπου η πρόσβαση στο διαδίκτυο είναι περιορισμένη.
Τι μπορούν να κάνουν οι καταναλωτές;
Για να αποφύγουν τις υψηλές προμήθειες, οι καταναλωτές θα πρέπει:
Να προγραμματίζουν τις αναλήψεις τους από ΑΤΜ των τραπεζών τους πριν μεταβούν σε απομακρυσμένες περιοχές.
Να χρησιμοποιούν όσο το δυνατόν περισσότερο κάρτες (πιστωτικές/χρεωστικές) για τις αγορές τους, όπου αυτό είναι εφικτό.
Να ενημερώνονται για τις χρεώσεις πριν πραγματοποιήσουν ανάληψη από ΑΤΜ που ανήκει σε ιδιωτικό πάροχο.
Οι οθόνες των ΑΤΜ αναγράφουν συνήθως την προμήθεια πριν την ολοκλήρωση της συναλλαγής.
Η εξέλιξη αυτή αναδεικνύει την ανάγκη για έναν ευρύτερο διάλογο σχετικά με την πρόσβαση σε βασικές τραπεζικές υπηρεσίες σε όλη την επικράτεια, ειδικά σε περιοχές που αντιμετωπίζουν ήδη προκλήσεις.
